-
1 дело
-а, πλθ. дела, дел, делам ουδ.1. δουλειά, ασχολία, υπόθεση•дело кипит η δουλειά βράζει (είναι στη φούρια)•
хозяйственные -а οικονομικές υποθέσεις•
домашние -а οι δουλειές του σπιτιού•
какие у вас с ним -а τι σχέσεις (δοσοληψίες, νταραβέρια) έχεις μ’ αυτόν•
государственные -а κρατικές υποθέσεις•
сидеть без -а κάθομαι αργός (χασομέρης)•
за -! στη δουλειά!• επί το έργον!•
странное дело! περίεργο πράγμα!•
быть занятым -ом είμαι απασχολημένος, έχω δουλειά•
приняться за -ом καταπιάνομαι με τη δουλειά (ή την υπόθεση)•
ни до кого -а нет δε μ’ ενδιαφέρει για τίποτε•
я занят важным -ом είμαι απασχολημένος μέ σοβαρή υπόθεση•
мне до ваших нужд мало -а για τις ανάγκες σας λίγο μ’ ενδιαφέρει’по -ам службы για υπηρεσιακές δουλειές (υποθέσεις)•
текущие -а καθημερινές υποθέσεις•
министерство внутренних дел υπουργείο των εσωτερικών (υποθέσεων)•
курение дело привычки το κάπνισμα ει.ναι, συνήθεια•
мое -! δική μου δου λεία!•
какое мне до этого -а? τι δουλειά έχω εγώ μ’ αυτό;•
без -а не входить χωρίς να έχεις δουλειά (υπόθεση) μη μπαίνεις ή απαγορεύεται η είσοδος•
я к вам по -у έρχομαι σε σας για μια υπόθεση•
у меня к нему по -у έχω κάποια υπόθεση σ’ αυτόν.
2. πράξη•доброе дело καλή πράξη.
3. τέχνη•военное дело στρατιωτική τέχνη, τα πολεμικά•
столярное дело η ξυλουργική•
горное дело μεταλλευτική (τέχνη) ή ορυκτολογία•
газетное дело η εφημεριδογραφία•
в совершенстве знать свое дело στην εντέλεια πρέπει να κατέχεις την τέχνη σου.
|| έργο, υποχρέωση, καθήκον.4. επιχείρηση, οίκος•он закрыл свое дело αυτός έκλεισε την επιχείρηση του•
он ворочает -ами αυτός είναι επιχειρηματίας•
5. υπόθεση διοικητική, δικαστική• δίκη, διαδικασία•дело дрейфуса υπόθεση Ντρέιφους•
уголовное дело ποινική υπόθεση.
6. φάκελλος (τα έγγραφα μιας υπόθεσης)•личное дело ατομικός φάκελλος.
7. μάχη•дело под бородиным η μάχη στο:Μποροντινό•
он участвовал в -ах против неприятеля αυτός πήρε μέρος στις μάχες κατά του εχθρού.
8. συμβάν, γεγονός•это дело случилось давно αυτό το γεγονός συνέβηκε πριν πολύ καιρό.
|| πράγμα, υπόθεση•это совсем другое (ή иное) дело αυτό είναι τελείως διαφορετικό πράγμα•
дело идет к осени το πράγμα τραβάει γιά το Φθινόπωρο•
в чем -? τι συμβαίνει;•
в том, что... η υπόθεση είναι ότι...• главное дело в том, что...το βασικό πράγμα είναι ότι...• не в том дело δεν πρόκειται γι αυτό (το πράγμα)•
дело прошлое παλιά υπόθεση•
вот какое дело να τι υπόθεση•
все дело сводится к следующему όλη η υπόθεση συνίσταται στο εξής.
9. κατάσταση πραγμάτων, τα πράγματα, οι δουλιές•-а на фронте поправляются η κατάσταση πραγμάτων στο μέτωπο διορθώνεται•
положение дел κατάσταση πραγμάτων•
как обстоит -с вашим другом? πως τα πάτε με το φίλο σας;
10. αρμοδιότητα, δικαιοδοσία•это дело милиции αυτό είναι υπόθεση της αστυνομίας•
не наше -говорить об этом δε μας πέφτει λόγος να μιλούμε εμείς γι αυτό.
11. έργο•это-всей его, жизнь αυτό είναι έργο όλης του της ζωής.
εκφρ.первым -ом – πριν απ’ όλα, πρώτα-πρώτα, πρώτιστο, στην πρώτη γραμμή ή πρώτη σειρά•за дело – δίκαια, όπως αξίζει, σωστά (για τιμωρία ή βράβευση)•к -у! ή ближе к -у! – στην ουσία! στο θέμα!•между -ом – ανάμεσα στις άλλες δουλιές•на -е – στην πράξη•на самом -е – στην πραγματικότητα•не у дел – απολυμένος α-πο την υπηρεσία•дело в шляпе – (απλ.) τελειώνω με επιτυχία, με το καλό, καπάκι η δουλειά•дело с концом ή -у конец – τέλειωσε η υπόθεση, τέλος στην υπόθεση•дело доходит (дошло) до... – η υπόθεση φτάνει (έφτασε) ως... дело идет -касается πρόκειται, γίνεται λόγος• дело; за...η υπόθεση εξαρτιέται από•дело стало за – η δουλειά σταμάτησε (καθυστέρησε, κόλλησε) λόγω, εξ αιτίας•дело не станет за... – η καθυστέρηση δέν προέρχεται από το(ν)..,за малым -ом стало η καθυστέρηση προήρθε από ένα μικροπράγ-μα•дело делать – δουλεύω, ασχολούμαι στα σοβαρά•иметь дело с... – σχετίζομαι με...• пустить в дело βάζω σε εφαρμογή, εφαρμόζω, χρησιμοποιώ στην πράξη•идти (пойти) в дело – χρησιμοποιώ, με ταχειρίζομαι•в -е быть – χρησιμοποιούμαι, εργάζομαι• μπαίνω σε κίνηση•в самом -е – στην πραγματικότητα•в чем -? – τι συμβαίνει; Τι τρέχει;•мое дело маленькое – ποιος με ρωτάει εμένα, ποιος ρωτάει το χασάνη πότε κάνουν ραμαζάνι, δε με ενδιαφέρει• δεν είμαι υποχρεωμένος•дело сторона – κάθομαι στην άκρη, είμαι αμέτοχος, τραβώ χέρι•то и дело – συνέχεια, ακατάπαυστα, κάθε στιγμή, επαναλειπτικά•то ли дело – τελείως διαφορετικά, πολύ καλύτερα, δέμπορεί κανένας να πει τίποτε (για σύγκριση)•вот какие -а! – να τι δουλειές!•дело его рук – είναι έργο του•дело случая – γεγονός τυχαίο, τυχαία σύμπτωση•дело не терять мужества – προ παντός να μη αποθαρρυνόμαστε•- а давно минувших дней – αυτό είναι παλιά ιστορία•это особое дело – αυτό είναι μια ιδιάζουσα περίπτωση•наделал он мне дел – μου δημιούργησε αυτός ιστορίες•это последнее дело – αυτό είναι το χειρότερο απ’ όλα•по личному -у – για ατομική υπόθεση•что ему за дело до меня? – τι τον ενδιαφέρει για μένα;•дело идет на лад – η υπόθεση πάει καλά (ρέγουλα)•богоугодное дело – θεάρεστο έργο•порядок -а – ημερήσια διάταξη•по своим -ам – για καθαρά δικές του υποθέσεις•заведывать -ами – διαχειρίζομαι τις υποθέσεις•вера без дел дело мертва – παρμ. η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή•поймать кого на -е – πιάνω κάποιον επ’ αυτοφόρω•приступить прямо к –у – μπαίνω κατ’ ευθεία στην ουσία (στο ψητό)•дело милосердия’ – πράξη ευσπλαχνίας•у меня много -а – έχω πολλές φροντίδες•нужны -а, а не слова, – χρειάζονται έργα κι όχι λόγια•ему ни до чего, ни до кого нет -а – αυτός είναι αναρμόδιος, δεν έχει καμιά δουλειά ν’ ανακατευτεί στην υπόθεση•не беритесь не за свое дело – μην ανακατεύεσαι σε ξένες υποθέσεις, μη φυτρώνεις εκεί που δε σε σπέρουν•говорить дело – μιλώ δίκαια, λογικά•слыханное ли это дело – ακούστηκε ποτέ τέτοιο πράγμα•виданное ли это дело – είδε ποτέ κανένας τέτοιο πράγμα•это проигранное дело – αυτό είναι χαμένη υπόθεση•он наказан, и за дело – αυτός τιμωρήθηκε και με το παραπάνω•в том то и дело – ακριβώς γι αυτό είναι, περί αυτού ακριβώς πρόκειται. -
2 знать
зна||ть Iнесов1. (быть осведомленным) ξέρω, μαθαίνω:\знать о поездке μαθαίνω γιά ταξίδι· знаешь... ξέρεις...·2. (иметь знания) ξέρω, ήξεύρω, γνωρίζω:\знать свое дело ξέρω τή δουλειά μου· \знатьете ли вы греческий язык? ξέρετε ἐλληνικά;· \знать понаслышке ἔχω ἀκουστά, γνωρίζω κάτι ἐξ ἀκοής· насколько я \знатью... ἀπ· δτι ξέρω...· не \знать, что делать δέν ξέρω τί νά κάνω· \знать наизу́сть ξέρω ἀπ' ἔξω·3. (быть знакомым) γνωρίζω, ξέρω:\знать кого-л. с детства γνωρίζω κάποιον παιδί (или ἀπ· τά παιδικά μου χρόνια)· \знать в лицо́ γνωρίζω ἐξ ὀψεως· \знать лично γνωρίζω προσωπικά· ◊ \знать как свой пять пальцев ξέρω κάτι σάν τήν' τσέπη μου· \знать толк в чем^л. σκαμπάζω σ'αὐτά, ξέρω καλά κάτι· кто его́ \знатьет ποιος τόν ξέρει, ποιός ξέρει· как \знать, почем \знать ποῦ νά ξέρεις, ποιός ξέρει· не \знать покоя δέν βρίσκω ἡσυχία, δέν ἡσυχάζω· \знать меру κρατώ τή ρέγουλα, τηρώ τό μέτρον дать \знать кому́-л. εἰδο-ποιῶ κάποιον \знать себе цену ξέρω τήν ἀξία μου· делайте как \знатьете κάνετε ὅπως νομίζετε, κάνετε ὅπως ξέρετε.знать II ж собир. ἡ ἀριστοκρατία, τό ἀρχοντολογι, οἱ είίγενείς, οἱ εὐπατρίδες. -
3 наполовину
наполовинунареч μισός, κατά τό ήμισυ, ἐξ ἡμισείας, μισό καί μισό:работа \наполовину сделана ἡ μισή δουλειά Εγινε· делать дело \наполовину κάνω τήν δουλειά μισή. -
4 оборот
оборотм1. ἡ (περι)στροφή, ὁ γῦρος, τό γύρισμα:\оборот колеса ἡ στροφή τοῦ τρο-χοῦ, τό γύρισμα τής ρόδας·2. эк. ἡ κυκλοφορία:денежный \оборот ἡ χρηματική κυκλοφορία· торговый \оборот ἡ κυκλοφορία τῶν ἐμπορευμάτων, οἱ ἐμπορικές δοσοληψίες· \оборот капитала ἡ κυκλοφορία τοῦ κεφαλαίου·3. (обратная сторона) ἡ ἀνάποδη, τά νῶτα, τό πίσω μέρος:на \обороте ὀπισθεν делать надпись на \обороте ὀπισθογραφῶ·4. перен (поворот, направление) ἡ τροπή, ὁ δρόμος, ἡ κατεύθυνση [-ις]:дело принимает плохой \оборот ἡ ὑπόθεση παίρνει ἀσχημη τροπή·5. (выражение) ἡ ἔκφραση[-ις]:\оборот речи ἡ Εκφραση· неправильный \оборот речи ἡ λαθεμένη Εκφραση· ◊ пустить в \оборот θέτω (или βάζω) σέ κυκλοφορία· взять кого-л. в \оборот разг σφίγγω τά λουριά κάποιου. -
5 нечего
нечего 1нечему, нечем, не о чемαντων. αρνητ. τίποτε, ουδέν•нечего читать δεν έχω• τίποτε για διάβασμα•
нечего сказать δεν έχω τίποτε να πω•
тебе нечего бояться δεν έχεις τίποτε να φοβηθείς•
нечем резать δεν έχω με τι να κόψω•
нечему удивляться τίποτε το εκπληκτικό•
тут нечему смеяться εδώ δεν υπάρχει τίποτε το γελοίο•
не о чем жалеть άδικα λυπάσαι•
-делать δεν μπορώ να κάνω τίποτε.
нечего 2ως κατηγ. δεν πρέπει, δεν αρμόζει, δεν ταιριάζει δε χρειάζεται, δεν υπάρχει λόγος, δεν είναι ανάγκη•об этом и думать -γι αυτό ούτε καν να σκέφτεσαι•
нечего вам в это дело мешаться δεν έχετε καμιά δουλειά να ανακατεύεστε σ αυτή την υπόθεση•
вам нечего помогать δε χρειάζεται η βοήθεια σας•
его жалеть δεν αξίζει να τον λυπάσαι ή αυτός δε θέλει λύπηση.
-
6 сделать
ρ.σ.βλ. делать.εκφρ.дело сделано – η υπόθεση τέλειωσε οριστικά•сделано в СССР – κατασκευάστηκε στην ΕΣΣΔ.βλ. делаться. -
7 удаться
удамся, удашься, удастся, удадимся, удадитесь, удадутся, παρλθ. χρ. удался, -лась, -лось, προστκ. удайся ρ,σ.1. πετυχαίνω, κατορθώνω,ευοδώνω, -δούμαι, τελεσφορώ•операция -лась η εγχείρηση πέτυχε•
не -лось вам это делать δεν κατορθώσατε αυτό να το κάμετε•
дело -лось η υπόθεση τελεσφόρησε•
эта попытка не -лась αυτή προσπάθεια απέτυχε.
2. συμβαίνω, τυχαίνω•такие красивые места вряд ли ещё удаться увидеть τέτοια ωραία μέρη αμφιβάλλω, αν θα μου τύχει να ξαναδώ•
мне -лось пройти первым μου έτυχε να περάσω πρώτος.
3. ομοιάζω•сын -лся в отца ο γιος έμοιασε τον πατέρα.
4. επιτυγχάνομαι.
См. также в других словарях:
Дело делать и за себя не сможет, а кричит один за всех. — Дело делать и за себя не сможет, а кричит один за всех. См. ТИШИНА ШУМ КРИКИ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
дело делать — 1) Трудиться, работать, заниматься чем л. 2) Делать что л. нужное, полезное, важное … Словарь многих выражений
ДЕЛАТЬ — ДЕЛАТЬ, делаю, делаешь, несовер. (к сделать). 1. Что и без доп. Действовать, проявлять деятельность, заниматься, быть занятым чем нибудь. Довольно говорить, надо делать (или дело делать). Ничего не делать. Только и делает, что бранится. 2. что.… … Толковый словарь Ушакова
дело — бросить дело • действие, прерывание вести дела • действие, продолжение возбудили уголовное дело • существование / создание возбудить дело • существование / создание возбуждается уголовное дело • существование / создание, пассив на ся возбуждать… … Глагольной сочетаемости непредметных имён
делать — (не) делать лишних движений • действие (не) делать ошибок • действие (не) делать поспешных выводов • действие (не) делать различия • действие (не) делать резких движений • действие (не) делать чести • содействие аборт делать • действие, объект… … Глагольной сочетаемости непредметных имён
дело — а; мн. дела/, дел, дела/м; ср. см. тж. дельце, делишки, деловой 1) а) Работа, занятие, деятельность. Хозяйственные дела. Срочное, неотложное де/ло … Словарь многих выражений
делать — аю, аешь; де/ланный; лан, а, о; нсв. (св. сде/лать) см. тж. делаться, делание что 1) Создавать, изготовлять, производить что л. Де/лать станки. Де/лать мебель … Словарь многих выражений
делать — Действовать, деять, совершать, творить, создавать, созидать, оказывать, являть, исполнять, производить, поступать, чинить, учинять, образовывать, (с)варганить, сооружать, изготовлять, кропать, копать, ляпать (делать грубо, аляповато), оперировать … Словарь синонимов
ДЕЛО — ср. предмет упражнения, работа, труд, занятие, обязанность, должность; | все, что сделано, что свершилось; поступок, действие; | сущность предмета или обстоятельства; | нужда, надобность. | Письменное производство по службе, составляющее одно… … Толковый словарь Даля
ДЕЛО — ср. предмет упражнения, работа, труд, занятие, обязанность, должность; | все, что сделано, что свершилось; поступок, действие; | сущность предмета или обстоятельства; | нужда, надобность. | Письменное производство по службе, составляющее одно… … Толковый словарь Даля
Делать своё дело — ДЕЛАТЬ СВОЁ ДЕЛО. СДЕЛАТЬ СВОЁ ДЕЛО. Экспрес. Сказываться на чём либо, влиять на что либо. Проявленная новой гувернанткой сухость не нравилась Бургардту, но он рассчитывал на то, что время сделает своё дело и английская жестокость постепенно… … Фразеологический словарь русского литературного языка
